Teraz dopiero widzę, że nikt jeszcze nie wypowiedział się temacie tego znakomitego pisarza! Co z Wami, ludzi kochani?!

Skończyłem dzisiaj czytać opowiadania Ewersa z antologii Demony perwersji. Znakomite są te teksty. Na pewno nielicho wpływ na to ma ich odświeżenie przez Kabort, ale styl autora jest fantastyczny. Nie czuć w nim specjalnie, że mają już około setki.

Ewers zdumiewa mnie konceptem ilekroć sięgnę po jego kolejne utworu. Bo jak to może być, żeby napisać tak znakomite i niepokojące opowiadanie o człowieku, który uważa, że staje się drzewkiem pomarańczowym?

Albo z innej beczki - Rozmowa jurystów - ot, cała treść, kilku prawników siedzi sobie i rozmawia o różnych osobach na śmierć skazanych. Znakomita, subtelna i przy tym uderzająca makabreska. Brak wyrazistej puenty tylko dodaje jej mocy.

Dalej - Serca królów - znów opowiadanie, w którym nie dzieje się zbyt wiele. Ot, rozmowa pewnego księcia ze starym malarzem. A co za emocje temu towarzyszą!

Ewers nie był pisarzem przesadnie głębokim - choć nie ograniczał się do prostej rozrywki. Dla mnie to taki Wilde makabry, artysta upajający się pokusami, balansujący na granicy ohydy, przy tym nie tracący ani na moment dobrego smaku. Dandys i człowiek salonów, bawiący się w rozgryzanie mrocznych sekretów ludzkiej duszy. Raz przerażający niezwykle sugestywną makabrą, innym razem zwodniczą puentą, albo po prostu niepokojem, który eskaluje przez cały utwór. Rzadko bardzo sięga on po elementy nadnaturalne, w człowieku szukając potwora. Ba! nie tylko szuka, ale go znajduje. Nie znać jego opowiadań, gdy teraz znów można dostać je bez większego trudu to, powiadam Wam, wstyd

Owszem, mam "Alraune" i "Wampira". Tej drugiej jeszcze nie miałem czasu czytać, pierwsza bardzo mi się podobała. Choć wolę raczej Ewersa w krótkiej formie. "Ucznia czarnoksięskiego" jest pieruńsko trudno dorwać, ostatnio licytowałem i... nie było to na moją kieszeń. Ale trylogię Franka Brauna muszę kiedyś mieć w całości.

"Topielca" nie znam. Opowiadania z "Demonów perwersji" są wypunktowane w temacie poświęconej antologii, możesz sobie sprawdzić, bo sam nie wiem, jakie są w "Oblubienicy Tofara".

Owszem, w swoich czasach Ewers był podobno całkiem popularny. W Polsce za sprawą głównie Przybyszewskiego, który i tłumaczył i popularyzował twórcę "Alrauny". Pewnie gdyby nie II wojna światowa i cała sprawa linii Hitler-Ewers, miałby w naszych czasach większą popularność - na jaką oczywiście ogromnie zasługuje!

Tytuł: Alraune
Autor: Hanns Heinz Ewers
Wydawnictwo: Agharta, Kraków 2014
Ilość stron: 236

                   
              Ulubiona książka Adolfa Hitlera

     Być może nie powinienem tą wzmianką zatytułować recenzji, gdyż ze wstępu Krzysztofa Wojciechowskiego wynika, iż owy "flirt" Ewersa z narodowosocjalistyczną ideologią dość nieprzyjemnie dla autora się skończył i niestety spowodował, że jego dorobek literacki popadł w zapomnienie.
Z drugiej jednak strony może przywołanie postaci Hitlera spowoduje, iż więcej osób zainteresuje się tym pisarzem - teraz na chłodno, już bez zbędnej poprawności politycznej prawie 70 lat od zakończenia wojny.

     Sama książka pomijając drobne uchybienia jak dialogi w cudzysłowach, błędy drukarskie które czasami się zdarzają jak np. wyraz ,,golów" zamiast gotów (str.214) jest solidnie wydana.
Bardzo sugestywna ilustracja tytułowa przedstawiająca główną bohaterkę w roli kobiety demona, a przede wszystkim ciekawy historyczny wstęp wspomnianego Wojciechowskiego oraz analiza na tylnej okładce. Właśnie z tego tekstu zacytuje wybiórczo jedno zdanie, które znakomicie określa analizę książki:

Perwersyjna seksualność, przemoc i szaleństwo odmalowane są chłodnym okiem nietzscheańskiego amoralisty, a prezentowane historie są pretekstem do ukazania ludzkiego zwierzęcia, ukrytego pod maską społecznych konwenansów.

Tak na marginesie owa charakterystyka skojarzyła mi się z czytanymi niedawno Niesamowitymi historiami Elizabeth Gaskell, szczególnie ta maska społecznych konwenansów.
     
      Tym co wyróżnia powieść Ewersa to przede wszystkim ukazanie ciemnej strony ludzkiej psychiki. Rzadko kiedy w literaturze można spotkać taki stopień perwersji, wynaturzeń jaki występuje u tytułowej Alrauny. Właściwie to niemal każda postać jest czymś skażona, ma coś na sumieniu. Wyjątkiem wydaje się tu być biedny kuzyn Wolfek. Chyba jedyna z ofiar do której nie czujemy odrazy.
Cała scena z balem przebierańców, nawiązanie do Romea i Julii - ciężko sobie wyobrazić więcej cynizmu, perwersji, wyrachowania. Co paradoksalne wersja Ewersa mniej dramatycznie się kończy, gdyż w tragedii szekspirowskiej mamy przecież do czynienia z podwójnym samobójstwem kochanków, a tu...ale nie będę zdradzał fabuły - celem recenzji jest zachęcenie do lektury a nie odsłona treści powodująca skutek odwrotny..

       Wracając do głównej bohaterki. Tak zepsutej, zdemoralizowanej bohaterki doprawdy ciężko znaleźć w literaturze. Chyba tylko Helen Vaughan z Wielkiego Pana Boga Machena może się równać z Alrauną;

To jest zbyt niewiarygodne, zbyt potworne, takie rzeczy nie mogą mieć miejsca w tym spokojnym świecie...Człowieku gdyby to była prawda nasza ziemia stałaby się koszmarem

Osobiście uważam, że lepiej Alraune porównywać właśnie do wskazanego opowiadania Machena niż zasugerowanego na okładce arcydzieła literatury pięknej czyli Frankensteina.

       Co mnie zdziwiło jeśli chodzi o treść to dość sielankowe, a raczej groteskowe ukazanie więzienia, bardziej jako domu wypoczynkowego niż surowego miejsca odbywania kary, ale być może to celowy zabieg autora mający spotęgować wszechpotężność, perfidie zła.

       Hanns Heinz Ewers jest określany jako jeden z prekursorów współczesnego horroru. Stwierdziłbym dobitniej, że wyprzedził swoją epokę. Swobodny styl pisarstwa, ukazanie przemocy, zboczeń seksualnych bardziej pasuje do obecnych pisarzy pokroju Kinga czy Barkera niż przedwojennego klasyka.

Od razu zaznaczę, że nie jest to pisarstwo typowo w moim guście. Osobiście wolę, aby mniej epatować tego typu opisami. Niekiedy lepiej jest aby pewne kwestie ukryć, niedopowiedzieć, subtelnie zaznaczyć - wtedy groza jest większa.
 
       Generalnie jednak Alraune pozytywnie przyjąłem i z chęcią zapoznałbym się z innymi utworami Ewersa, jeśli są na zbliżonym poziomie, ale to akurat jest kwestia wydawcy czy zdecyduje się na kolejne publikacje tego autora. 
     

Damę tyfusową swojego czasu przeczytałam. Dobre na początek przygody z pisarzem, bo zawiera utwory z różnych okresów twórczości, dzięki czemu widać, jak bardzo różnorodna ta twórczość była. Nie wszystko w moim guście, niektóre teksty się zestarzały, ale jest kilka ponadczasowych. To te, w których pisze o fascynacją przemocą (Salsa de Tomates) czy o tym, jak różne jest postrzeganie świata przez małe, zupełnie niewinne jeszcze dziecko od typowego dla dorosłych (Kraina czarów).
Czyli - nie wszystko mnie zachwyciło, ale jeśli jeszcze na coś trafię, z pewnością przeczytam.

Dla fanów klasyki grozy mam zbiór opowiadań :

https://pl.wikisource.org/wiki/Op%C4%99tani

Strasznego czytania .